Marcabrus.
I.
Cortezamens vuelh comensar
Un vers, si 'l es qui escotar,
E pus tan m' en sui entremes,
Veyrai si 'l poirai afinar,
Qu' eras vuelh mos chans esmerar,
E dirai ver de mantas res.
Assatz pot hom vilanejar
Qui cortezia vol blasmar,
Qu' el plus savis e 'l mielhs apres
No sap dire tantas ni far,
Q' om non li puesca essenhar
Petit o pro, tals hora es.
De cortezia s pot vanar
Qui ben sap mezura gardar;
E qui tot vol auzir quant es,
Ni tot quant es cuida amassar,
Del tot l' es ops a mezurar,
O ja non sera trop cortes.
Mezura es en gent parlar,
E cortezia es d' amar;
E qui no vol esser mespres,
De tota vilania s gar,
D' escarnir e de foleiar,
Pueis sera savis ab qu' el pes.
Aissi deu savis hom renhar,
E bona domna melhurar;
Mas sella qu' en pren dos o tres,
E per un no s' en vol fiar,
Ben deu sos pretz asordeiar,
Et avilar a quada mes.
Aitals amars fai a prezar
Que se meteissa ten en car;
E s' ieu en dic nuill vilanes
Per mal que la 'n vuelh' encolpar,
Be 'l laus que m fassa pro badar,
Qu' ieu n' aurai so que m n' a promes.
Lo vers e 'l so vuelh enviar
A 'N Jaufre Rudelh oltra mar,
E vuelh que l' aion li Frances
Per lur coratges alegrar;
Que dieus lur o pot perdonar,
O sia peccatz o merces.
II.
A la fontana del vergier,
On l' erb' er vertz josta 'l gravier,
A l' ombra d' un fust domesgier,
En aiziment de blancas flors
E de novelh chan costumier,
Trobey sola, ses companhier,
Selha que no vol mon solatz.
So fon donzelh' ab son cors belh,
Filha d' un senhor de castelh;
E quant ieu cugey que l' auzelh
Li fesson joi e la verdors,
E pel dous termini novelh,
E que entendes mon favelh,
Tost li fon sos afars camjatz.
Dels huelhs ploret josta la fon,
E del cor sospiret preon.
“Jhesus, dis elha, reis del mon,
Per vos mi creis ma gran dolors,
Quar vostra anta mi cofon,
Qu' ar li melhor de tot est mon
Vos van servir, mas a vos platz.
Ab vos s' en vai lo mieus amicx
Lo belhs e 'ls gens e 'l pros e 'l ricx,
Sai m' en reman lo grans destricx,
Lo deziriers soven, e 'ls plors:
Ay! mala fos reys Lozoicx
Que fai los mans e los prezicx,
Per qu' el dols m' es el cor intratz.”
Quant ieu l' auzi desconortar,
Ves lieis vengui josta 'l riu clar.
“Belha, fi m' ieu, per trop plorar
Afolha cara e colors,
E no vos qual dezesperar;
Que selh que fai lo bosc fulhar
Vos pot donar de joi assatz.”
“Senher, dis elha, ben o crey
Que dieus aya de mi mercey
En l' autre segle per jassey,
Quon assatz d' autres peccadors;
Mas sai mi tolh aquelha rey
Don joy mi crec; mas pauc mi tey,
Que trop s' es de mi alonhatz.”