Complaintes Historiques.
I.
Quascus plor e' planh son dampnatge,
Sa malanansa e sa dolor,
Mas ieu las! n' ai en mon coratge
Tan gran ira e tan gran tristor
Que ja, mos jorns, planh ni plorat
Non aurai lo valen prezat,
Lo pros Vescomte, que mortz es,
De Bezers, l' ardit e 'l cortes,
Lo gai e 'l mielh adreg e 'l bon,
E 'l melhor cavallier del mon.
Mort l' an, et anc tan gran otratge
No vi hom, ni tan gran error
Mais far, ni tan gran estranhatge
De dieu et a nostre senhor,
Cum an fag li can renegat
Del fals linhatge de Pilat
Que l' an mort; e pus dieus mort pres
Per nos a salvar, semblans es
De lui, qu' es passatz al sieu pon
Per los sieus estorser laon.
Mil cavallier de gran linhatge
E mil dompnas de gran valor
Iran per la sua mort a ratge,
Mil borzes e mil servidor
Que totz foran gent heretat,
Si 'lh visques, e ric et honrat:
Ar es mortz, ai dieus! quals dans es!
Guardatz quals etz ni quo us es pres,
Ni selhs qui l' an mort qui ni don,
Qu' eras no ns acuelh ni ns respon.
A senhor tan fort deu salvatge
Esser, al gran et al menor,
Quan del sieu honrat senhoratge
Nos membrara e de l' honor
Que ns fetz et de la fezautat
Vas selhs qu' eron a mort jutjat:
Ar es mortz, ai dieus! quals dans es!
Caitieu, cum em tug a mal mes!
Vas qual part tenrem, ni ves on
Penrem port, tot lo cor m' en fon!
Ric cavallier, ric de linatge,
Ric per erguelh, ric per valor,
Ric per sen, ric per vassallatge,
Ric per dar e bon servidor,
Ric d' erguelh, ric d' umilitat,
Ric de sen e ric de foldat,
Belhs e bos, complitz de totz bes,
Anc no fo nulhs hom que us valgues;
Perdut avem en vos la fon
Don tug veniam jauzion.
Selh dieu prec que fetz trinitat
De se mezeis en deitat,
Qu' el cel, on lo maior gaugz es,
Meta l' arma, e non li pes,
Et a totz selhs qui pregatz son
De son ben soccor' et aon.
Guillaume, moine de Beziers.
https://www.persee.fr/doc/ccmed_0007-9731_1968_num_11_44_1461
https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Viscounts_of_B%C3%A9ziers
Index:
II, mon chan fenisc ab dol et ab maltraire
III, Si cum sel qu es tan grevatz
IV, Fortz chauza es, que tot lo maior dan
V, Cascus hom deu conoisser et entendre
VI, Ailas! per que viu lonjamen ni dura
VII, Era par ben que valors se desfai,
VIII, Anc non cugey que m pogues oblidar
IX, Belh senher dieus, quo pot esser sufritz
X, Planher vuelh En Blacatz en aquest leugier so,
XI, Molt mes greu d' En Sordel, quar l' es falhitz sos sens,
XII, Pus partit an lo cor En Sordel e 'N Bertrans
XIII, Ab marrimen et ab mala sabensa
XIV, Razos non es que hom deya chantar